Profesori i sociologjisë politike, Fadil Maloku, ka vlerësuar se zhbllokimi i situatës aktuale politike në Kosovë mund të varet nga Gjykata Kushtetuese, por ka theksuar se përvoja e pasluftës dëshmon se marrëveshjet politike, formale apo joformale, kanë qenë mjeti kryesor për daljen nga krizat.
“Gjasat që Gjykata Kushtetuese e Kosovës do të mund ta zhbllokojë telenovelën e ngërçit politik, për gjykimin tim, varen shumë nga gjetja e fakteve të shkeljeve të procedurave ligjore dhe sidomos nga ajo që po identifikohet si ‘vullnet politik’, që për mua është një eufemizëm për të fshehur interesat e klaneve dhe grupeve të interesit,” deklaroi Maloku.
Ai theksoi se këto dy elemente duhet t’i nënshtrohen interpretimit të Gjykatës, por vuri në pah se në praktikë, institucionet e drejtësisë nuk kanë qenë faktorët kryesorë të zgjidhjes së krizave.
“Zgjidhjet shumë më shumë janë arritur përmes marrëveshjeve politike sesa përmes vendimeve të Gjykatës Kushtetuese,” shtoi ai.
Maloku rikujtoi disa raste të mëparshme ku Kushtetuesja ka luajtur rol të rëndësishëm, si interpretimi i nenit për zgjedhjen e presidentit, vendimet për mandatimin e kryeministrit dhe çështje që lidhen me ndarjen e pushteteve. ‘
’’Është njohur se Gjykata Kushtetuese në përvojën e procesit të shtetndërtimit dhe të kultivimit të demokracisë, ka lozur një rol të rëndësishëm sidomos gjatë shfaqjes së krizave politike në të kaluarën, si psh. në rastin e; Interpretimit të nenit për zgjedhjen e Presidentit të vendit (rasti Sejdiu dhe më vonë Thaçi); rastin e prurjes së Vendimit për mënyrën e mandatimit të kryeministrit pas zgjedhjeve; dhe sidomos rastet e; Rregullimit të shumë çështjeve që kishin zë bënin me kompetencat e institucioneve shtetërore dhe ndarjen e pushteteve’’ tha ai.
Megjithatë, sipas tij, kjo gjykatë nuk ka përvojë të suksesshme në raste ku mungon “vullneti minimal” i partive politike.
“Krizat politike, sikurse është kjo aktualja, zakonisht janë zgjidhur përmes ‘negociatave ndërpartiake’ – lexo: pazareve! – për t’u bërë hisedarë në ndarjet e pushtetit,” theksoi Maloku, duke përmendur se ky model ka funksionuar për dy arsye: “kamxhiku i Dragodanit që po mungon sot(!?)” dhe pazaret politike të fshehta, për shkak të mungesës së numrave në Kuvend.